Słownik czynny dziecka, czyli liczba słów, których używa (wg Jurkowskiego) powinna wynosić ok. :
12 miesięcy –3-5 słów
24 miesiące –ok. 300 słów
36 miesięcy (3 lata) –ok. 1000 słów
5 lat –ok. 2000 słów
6 lat –ok. 3000-4500 słów (W pełni opanowana mowa)
L. Kaczmarek wyróżnił cztery okresy kształtowania mowy dziecięcej:
– okres melodii (0-1 r.ż.),
– okres wyrazu (1-2 r.ż.),
– okres zdania (2-3 r.ż.),
– okres swoistej mowy dziecięcej (3-6/7 r.ż.)
Dzięki temu podziałowi, łatwiej możemy kontrolować, czy mowa naszego dziecka rozwija się „prawidłowo”. Pamiętajmy jednak o tym, że jako rodzic, czyli osoba przebywająca na co dzień z naszą pociechą, nie zawsze zwraca się uwagę na ewentualne mankamenty w jego zachowaniu, czy mowie. Z tego względu warto WSZYSTKIE niepokojące sygnały konsultować ze specjalistą.
Okres melodii (0-12 miesięcy) rozpoczyna się w momencie narodzin. Za pomocą krzyku, dziecko komunikuje się z osobami je otaczającymi i wyraża swoje potrzeby. Ok.2-3 mies. życia u dziecka pojawia się tzw. głużenie. W drugim półroczu życia dziecka, mamy do czynienia gaworzeniem (6-9 miesiąc). Pod koniec 1 r.ż. dziecko rozumie treść prostych poleceń, pojawiają się również pierwsze wyrazy (mama, tata, baba itp.) I dopiero teraz są one wypowiadane ze świadomością ich znaczenia.
W okresie wyrazu (12-24 miesiące) dziecko artykułuje samogłoski (z wyj. nosowychną, ę), oraz kilka spółgłosek (np. p, b, m, t, d, n, ś, czasem ć).
W okresie zdania (2-3 rok życia) doskonali się wymowa i rozbudowuje słownik. Realizacja głosek często nie jest jeszcze w pełni zgodna z normą. 2,5-letnie dziecko wymawia samogłoski (wyj. Nosowe ą, ę) i większość spółgłosek ( p, b, m – : pi, bi, mi; : w, wi, f, fi; ś, ć, ź, ń, ki, gi; k, g, h;t, d, n; l). Pod koniec okresu zdania mogą (choć nie muszą) się także pojawić głoski s, z, c, dz oraz sz, ż, cz, dż. Charakterystyczne dla mowy trzylatka jest r wymawiane jako l,j, rzadziej ł, upraszczanie grup spółgłoskowych (drzewko-dzewko, )
Maluch posługuje się już zdaniami, choć często ich postać gramatyczna pozostawia jeszcze wiele do życzenia. Częste są metatezy (przestawki) zarówno głosek, jak i sylab (np. jeleń- lejeń, lokomotywa- kolomotywa), pojawiają się asymilacje (upodobnienia- np. beb zamiast chleb), a także kontaminacje (łączenie dwóch wyrazów w jeden- np. pomasłować, co oznacza posmarować masłem).
Czterolatek nie powinien posługiwać się już zmiękczeniami. Pod koniec 4 r.ż. w wymowie zaczyna pojawiać się głoska r. Często jest to tak wielki sukces dla dziecka, że zaczyna tej głoski nadużywać (np. rarka, rody itd.). U dzieci 4-5 –letnich widoczna jest wzmożona aktywność ruchowa, a co za tym idzie zainteresowanie światem. Jest to okres stawiania wielu pytań, co może być męczące dla nas – rodziców. Należy jednak cierpliwie znieść ten etap w życiu dziecka i dzielnie stawić czoło jego pytaniom (nie uciszać i nie ganić za ich nadmiar!).
Wypowiedzi dziecka 5-letniego powinny być w pełni zrozumiałe nie tylko dla rodzica, lecz także dla każdej osoby z zewnątrz. Głoski, które pojawiły się w 4 r. ż. utrwalają się w wymowie spontanicznej. Czasem dochodzi jeszcze do zniekształceń trudniejszych w artykulacji głosek (sz, ż, cz, dż,r).
Sześciolatki powinny mieć w pełni opanowaną mowę.
Zródło:http://ulogopedy.pl/rozwoj-mowy/
file:///C:/Users/Asus/Downloads/kalendarz_rozwoju_mowy_dziecka%20(1).pdf